Zeytinyağı, zeytin ağacının meyvesinden yapılan yeşilimsi ve sarımtırak renkte olan sıvı halinde bir yağdır. Birçok bitkisel yağlarda olduğu gibi zeytinyağında da yapısı itibarı ile belli oranda gliserin etrafında bağlanmış olan yağ asitleri mevcuttur.
Bunların yanında zeytinyağının yapısında 300 IE miktarında A vitamini bulunmaktadır. Omega 3 yağ asitleri bakımından zeytinyağı, çok büyük önem taşımamaktadır. Yalnızca çoklu doymamış yağ oranının %9 oranında omega 3 yağ asitleri mevcuttur.
Zeytinyağının Tarihçesi
Zeytin ağacı ile ilgili bilinen en eski belge, Ege Denizi’nde bulunan Santorini Adası’nda yapılan arkeoloji çalışmalarında ortaya çıkan 39.000 yıllık olan zeytin yaprağı fosilleridir. M.Ö. 12.000’li yıllara ait zeytin ağacı bulgularına Kuzey Afrika’da bulunan Sahra bölgesinde yapılan arkeolojik çalışmalarda rastlanmıştır.
Tarihte zeytinyağı üretimi ile ilgili en belirgin izlerin, Akdeniz’in tam ortasında bulunan Girit Medeniyeti’ne kadar uzandığı görülmektedir. Zeytinyağı kültürünü Akdeniz’deki diğer kavimlere yayan Giritliler olmuştur. Ortalama 3000 yıl boyunca bunu sürdürmüşlerdir. Knossos ve Faistos saraylarının yıkıntıları arasında mevcut olan 2 metrelik zeytinyağı küpleri, Güçlü ticaret filoları olan Giritliler’in yaptığı zeytinyağı ticaretinin günümüzdeki en canlı örnekleridir.
Zeytinyağı Türleri Nelerdir?
Rafine zeytinyağı, zeytin ham yağının yapısında değişiklik yapılmadan rafine edilmeleri sonucunda yapılan, sarının tonlarında rengi bulunan, kendine has tat ve kokusu olan bir yağdır. Bu yağ, ince ve yemeklik bir yağdır. Riviera ve A tipi yemeklik tiplerin üretimi yapılmaktadır.
Rafine pirina yağı, ham pirina yağının doğal yapısında değişiklik yapılmadan elde edilmektedir. Açık sarıdan kahverengi sarıya kadar rengi değişebilen bir yağdır. Doğal zeytinyağları ile karıştırılıp tüketime sunulabilir.
Karma pirina yağı, direk gıda olarak tüketilen doğal zeytinyağları ile yemeklik rafine pirina yağının karışımından oluşur.
Zeytinin Faydaları Nelerdir?
Eski zamanlarda zeytin ağacının yaprağı tedavi amaçlı kullanılmaktaydı ve sıtmaya karşı çok etkiliydi. Yüksek tansiyona iyi geldiği için zeytinin faydaları saymakla bitmez. Yaprağı çay olarak tüketilmektedir. Zeytin de aynı yaprağı gibi şifa bakımından son derece zengindir.
Kolesterolü düşürür ve aynı zamanda kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Kanseri önleyici etkisi bulunmaktadır. Bunun yanında kansere yakalanan hastaların kanserli hücrelerinin yayılmasını önlemektedir. Bağırsak kanseri ve göğüs kanserinin önler. Zeytinin içerisinde bulunana vitaminler, çocukların kemik gelişiminde oldukça faydalıdır.
Siyah zeytin demir vitamini bakımından çok zengin olması sebebi ile kanda oksijen taşıyan kırmızı hücrelerin düzenli işlev görmesine yardımcı olur. Demir vitamini siyah zeytinde bol miktarda mevcuttur.